Search This Blog

Monday 16 March 2015

Cerpen Bahasa Bali " Magalung"


MAGALUNG”
Sasukat inget, sing taen tawang tiang demen rasane magalung. Da teh nyidaang mabaju anyar, malegan - legan malali ajak rerama, ajak timpal - timpal, pang sing kena opak dogen suba melah. Ento makada yen galungan, tiang sing taen ngelah keneh luung. Setata ibuk,sebet,nagih ngeling,sakewala sing nyidayang mesuang yeh mata.
Tiang sing nawang kenken kaden undukne. Ane setata ingetang tiang kayang jani, sabilang galungan, sabilang rerahinan, memen tiange setata mamedih, ngambres-ngambres. Pelih abedik, tiang katigtig.
Bapan tiange masih keto, munyine setata bangras, gelar-gelur sambilanga mecik sampian, maceki. Apa ja tagiha, apang becat kasediaang, apang prajani. Yen sing keto ngancan keras bapa mageluran, dijelekne misi misuh-misuh. Sabilang rerahinan, apa buin Galungan, meme bapan tiange setata marebat, dikenkene kanti masiat. 



Inget tiang dugase ento. Dugas Galungan taun 2001 ane liwat. Tiang suba masekolah kelas II SMP. Olih Guru Agamane tiang kaorahin, Galungan kone sarana ngerayaang kamenangan Dharma ngelawan Adharma. Pak Guru masih ngorahin, ane paling penting tuah ngalahang Adharma ane ada di deweke padidi. Ento ane setata ingetang tiang, ane ngranayang tiang sing bes sebet yen Galungan sing ngelah baju anyar, sing ngelah dadaaran jaen. Sakewala ane nyebetin tiang, solah bapan tiange ane cara nak ngadug-ngadug. Setata ngae biuta. Dademenane tuah maceki. Yen suba maceki, mapunduh ajak timpal-timpalne, negak awaian ngidaang, meh-mehan kanti engsap manjus. Cara dugas Galungane ento.
“ Gaenang kopi telu, teh dua,” keto i bapa mageluran. Japi ja bapan tiange sing nyambat adan, magresoan suba tiang ngae kopi teken teh. Apang suud gen ia mageluran. Sedek tiang ngae kopi teken teh, jeg makesiab tiang. Kuping tiange kedenga teken i meme.
“ Pragatang malu pasuciane, da nyemak gae lenan. Uli pidan iluh suba orahin meme, da ayahina bapan iluhe, pang sing kadung tuman. Yen Galungan rerahinan gede, gegaene bek, kaling ke nulungin somah, pragat iteh maceki, maayah-ayahan,” memen tiange pedih.
Buung tiang nuruhang yeh maluab, depin tiang lakar kopi ajak tehe. Buin tiang nanding pasucian. Inget tiang teken palajahan Agamane di sekolah. Pasucian ento kone katurang ring Ida Bhatara mangda kaangge masuci, rikala ngae pasucian pantesne madasar baan keneh ening lan suci. Inget tiang teken tutur Guru Agamane, degdegang tiang bayun tiange.Tambakin tiang yeh matan tiange ane nagih ngetel. Adeng-adeng kenehe, uncarang tiang gayatri mantrane, mara nyak angkihan tiange ngendukang, madegdegan.
Buin tiang iteh matanding, sabilang nagih sebet keneh tiange, buin tiang nguncarang gayatri mantra. Pragat kanti tetandingan banten tiange. Buin dingeh tiang, I bapa mageluran, jani adan tiange ane kakaukin turin misi misuh-misuh.
“ Luh Karti naskeleng cai ih, panak bebedag, dadai atiban ngae kopi, ngae lek gen, matiang cang nas caine,” bapan tiange mamedih. “ weh, aluh gen nagih kopi, kopin nyen to….., taen meli adaa”, memen tiange masaut, milu pedih. Buin dingeh tiang bapan tiange pedih, buin memen tiange, buin bapan tiange. Tiang jejeh sajan, ngetor, sing bani paek. Becatang tiang nyemak canang lan bantene, tiang malaib kasanggah, sambilang ngetelang yeh mata, tiang mabanten, nunas ica ring Hyang Widhi.
Ada ajam tiang mabanten disanggah, adeng-adeng tiang mulih. Tiang makesiab, pakakas dipaon mabrarakan, piring lan gelase belah makacakan. Tepuk tiang ada ketelan getih.
“meme,meme”, tiang paling ngalih memen tiange.
“meme………, meme……..,” tiang mageluran.
“plang…………..,” das sajan sirah tiange tepen dampar ane katimpug teken I bapa. Tiang bengong, engsek, bapan tiange makaukan, matane barak, tiang ngancan jejeh. Aget sajan liu teka nyama brayane ane nambakin bapan tiange. Yen sing ada nak tau, sinah tiang suba matatu, mehmehan suba mati. Tiang inget dugase ento tiang kakedeng teken uwan tiange ane nongos dikota. Mula gantine ia mulih tur nepukin uyut buka keto. Sasukat ento tiang ajaka nengil dikota, nongos diumahne. Tiang kasekolahan kanti tamat SMA.
Jani tiang suba magae dadi kasir di swalayan. Suba limang tiban tiang sing taen mulih, sing taen nepukin meme lan bapa. Uwan tiange ngorahang I bapa jani gelem-geleman. Sasukat I bapa gelem-geleman, I meme buin mulih apang ada ngayahin I bapa. Bengong tiang teken kapitresnanne I meme kapining bapa. Kangen sajan tiang teken I meme, edot masi tiang nepukin I bapa, sakewala marasa gedeg enu basang tiange teken solahne. Ento ngranayang tiang marasa sing dadi magalung. Suba ping dasa Galungan tiang sing mulih. Makelo sajan tiang muruk ngilangang gedeg basing tiange teken I bapa. Jani asane tiang nyidaang, encotang tiang kenehe mulih.
Tuun uli bise, batis tiange ngetor. Edot matemu meme lan bapa, sakewala marasa jejeh. Jang tiang malu aban-abane di trotoare, baliin tiang, ada woh-wohan, jaja, ada baju kebaya bang I meme, ada kamben sarung bang I bapa, ada masi be urutan dedemenan I bapa.
Sasubane di aep korine buin tiang nengil, marasa sing bani macelep. “ meme, bapa, tiang Luh Karti teka mulih”, edot sajan tiang majeritan keto, sakewala layah tiange caket. Yeh matan tiange makebios, makelo tiang nengil, bengong cara tanparasa. Kanti sing rungu tiang ken ada anak teka. I meme, memen tiange suba ada di malun tiange, tur ngelut tiang, tekek cara takut kalihin.
“ I luh,I luh, beneh iluh ne? Bli….., bli……, I luh mulih, iluh suba mulih,” keto I meme mageluran. Bapan tiange teka nyagjagin tur matimpuh di batis tiange. “ Bapa……,” tiang makesiab, goban bapan tiange suba ngenah tua sajan. Bangunang tiang I bapa, ajak tiang meme jak bapa macelep tur tegakang tiang dibalene.
“Luh, I bapa ngaden iluh sing kar nyak mulih buin. I bapa setata ngorahang I luh tusing nyak ngelah rerama jelek buka kene. Meme sing percaya luh, meme pastika luh kal mulih. Sabilang Galungan meme nunas ica, pang luh nyak mulih,” I meme ngeling. Tiang nawang elingne I meme, eling demen, eling bagia.
Matan tiange masi mayeh, tiang bagia, sawireh di Galungane ene tiang marasa magalung. Suba bisa ngalahang rasa gedeg baan rasa tresna. 

No comments:

Post a Comment